Przestrzeń

15 listopada o godzinie 18.00 zapraszamy na spotkanie wokół najnowszej książki Ryszarda Koziołka "Wiele tytułów". Prowadzenie: Maciej Jakubowiak Czytajmy klasyków, by poznać przyszłość – nawołuje Ryszard Koziołek, pokazując, jak ważna dla przetrwania naszego gatunku jest zdolność rozumienia i komentowania literatury. Bo to właśnie literatura dostarcza nam narzędzi do wyobrażania sobie przyszłości, to ona pomaga nam odróżnić kłamstwo fikcji od kłamstwa, które podaje się za prawdę. Skomplikowane? Nie mniej niż fake newsy, medialne manipulacje i gąszcz wiadomości udostępnianych w internecie. Literatura w interpretacji Koziołka to nie martwy zapis, oceniany przez krytyków, opisywany przez literaturoznawców i przeznaczony do tego, by dręczyć młodzież szkloną. To spoglądanie w lustro kultury, specjalna odmiana edukacji obywatelskiej, której celem jest nie tylko rozumienie świata, ale też wytworzenie w sobie zdolności do wyrażania niezgody na to, co już jest i co może być. Zbiór esejów o literaturze, kulturze, historii i sztuce to erudycyjna wyprawa szlakiem wielkich dzieł, bohaterów i kulturowych kontekstów. Jest tu Szekspirowski sonet jako sposób na bezradność, jest wywrócona do góry nogami Lalka, śmiejący się Camus i pytania o to, czego o Jezusie nie powiedzieli nam ewangeliści. Koziołek używa tekstów starożytnych do wyjaśniania zdarzeń jak najbardziej współczesnych, dlatego niech nie zdziwi czytelnika spotkanie w jednym zdaniu Harveya Weinsteina ze świętym Augustynem. Ryszard Koziołek (ur. 1966) – literaturoznawca, eseista, profesor w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego. W 2010 roku otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii „Eseistyka” za książkę Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy. Wydał również: Zdobyć historię. Problem przedstawienia w „Twarzy księżyca” Teodora Parnickiego (1999), Znakowanie trawy albo praktyki filologii (2011), opracował edycję powieści Tylko Beatrycze Teodora Parnickiego w serii Biblioteka Narodowa (2004). Członek jury Nagrody Literackiej Nike w latach 2012–2015. Stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. W 2016 jego książka Dobrze się myśli literaturą została uhonorowana Śląskim Wawrzynem Literackim. W 2017 roku otrzymał Nagrodę im. Kazimierza Wyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej. Maciej Jakubowiak (ur. 1987) - krytyk, eseista, doktor literaturoznawstwa, redaktor magazynu "Dwutygodnik". Autor książki „Nieuchronny plagiat. Prawo autorskie w nowoczesnym dyskursie literackim” (2017). Weganin, żona, córka, dwa psy, pochodzi z Żor, mieszka w Krakowie. Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków". Spotkanie odbywa się w ramach projektu "Przestrzeń".

19 listopada o godz. 18.00 zapraszamy na wydarzenie dotyczące książki "Proza podróżna" Josepha Rotha. Rozmawiać o dziele Rotha będą Marek Zagańczyk i Elżbieta Jogałła. Joseph Roth mieszkał i pracował w hotelach, które kochał i na które cierpiał. Widzę go w dworcowych poczekalniach, w pociągach, w melancholijnych pejzażach. Bagażowy pakuje na wózek cale jego życie. „Żółta poświata fotografii”. Powroty do czegoś, czego już nie ma, a może w ogóle nie było. Fotograficzne atelier. Fotograf w czarnym garniturze. A może tylko grabarz o woskowej twarzy. Lalki, peruki, utracone piękno. Czasem widoki z okna. Niby nie dzieje się nic. Ktoś gra w domino. „Na trzecim piętrze mieszka gramofon. Żywe stworzenie, które wykrzykuje radość i smutek na podwórze”. Na ulicy ruch: pies, piłka, żebrak. Apatia kolejek miejskich. Szyny. Druty. Spowite dymem miasta. „Gorycz metropolii”. Porzucone zdjęcia. Uśmiech zatrzymany w biegu. Retusz umykającego czasu. W tych felietonach-wierszach – Autor żegluje po miejscach pozornie błahych, nic nie znaczących. I znaczących tyle, ile nasze życie i śmierć. Wie, że nie ma miejsc stałych. Jest zawsze jakaś podróż, czyjaś twarz, pan w „szarym flauszowym kapeluszu”, młody Fritz z matką, blondynka w oknie, aukcja berlińskiego panoptikum. „Wszystko się rozsypało”. Woskowe życie się stopiło… Ewa Lipska Elżbieta Jogałło - absolwentka filologii romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest tłumaczką literatury francuskiej i włoskiej. W latach 1995-2001 radczyni kulturalna Ambasady RP i dyrektorka Instytutu Polskiego w Rzymie. Wieloletnia współpracowniczka „Przekroju” i „L’Osservatore Romano” (wydanie polskie). Tłumaczyła m.in. Borisa Viana, René Laurentina czy Maurice'a-Edgara Coindreau. Marek Zagańczyk - polski pisarz, eseista, wydawca, zastępca redaktora naczelnego „Zeszytów Literackich”. Od 1989 do 1991 członek redakcji miesięcznika „Teatr”. Od 1989 wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie, 1991–2008 sekretarz redakcji, a od września 2008 zastępca redaktora naczelnego kwartalnika „Zeszyty Literackie”. Redaktor serii „Podróże” (Zeszyty Literackie). Kurator archiwum i spuścizny Pawła Hertza. Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków".

27 listopada o godz. 18.00 zapraszamy na spotkanie promujące najnowszy numer Autoportretu - Nieużytki. Dorota Leśniak - Rychlak porozmawia z Cecylią Malik i Kasprem Jakubowskimi o potencjale miejsc bezużytecznych, często zaniedbanych, pozostawionych samym sobie. Autoportret publikuje po raz pierwszy polskie tłumaczenie "Manifestu trzeciego krajobrazu" Gillesa Clementa. Francuski architekt krajobrazu wskazuje na głębokie znaczenie takich terenów jako źródeł różnorodności biologicznej. W centrum uwagi znalazły się: przestrzenie z definicji nie dziewicze, gdyż naznaczone śladami ludzkiej działalności, a jednak leżące na uboczu, zapomniane i najczęściej niedostrzegane, wręcz niewidzialne. Ich niewidoczność nie wynika z tego, że leżą gdzieś daleko. Mogą wprawdzie znajdować się poza miastem, ale występują też na przedmieściach lub w samym mieście. Nieużytki mogą być rozległe, lecz nieużytkiem jest również zakurzona wysepka czy pas zieleni pośrodku jezdni albo zapomniany skwerek, o który nikt nie dba. Nie są to miejsca puste, bo różne mniej lub bardziej przypadkowe obiekty i przedmioty występują w ich obrębie, nie są też pozbawione obecności ludzkiej. Z punktu widzenia tradycyjnego projektowania są one bezużyteczne, dlatego redakcja Autoportretu uznała, że słowo "nieużytki" najlepiej będzie oddawać koncepcję numeru. Temat powstał z przekonania, że to właśnie "bezużyteczność" takich obszarów stanowi wartość. Kasper Jakubowski - dr inż. architekt krajobrazu, pomysłodawca, współtwórca i prezes Fundacji Dzieci w Naturę zajmującej się edukacją ekologiczną w miastach. Zaangażowany w ochronę terenów zieleni w Krakowie i rozwój nowoczesnej edukacji ekologicznej. Wiceprzewodniczący Komisji Dialogu Obywatelskiego ds. Środowiska Cecylia Malik - artystka i aktywistka, absolwentka krakowskiej ASP oraz podyplomowych studiów kuratorskich na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autorka projektów Ikonostas Miasto, Koncert u Pana Żula (Galeria Zderzak), 365 Drzew, 6 Rzek, Obrazy z Lasu Łęgowego, Warkocze Białki, Matki Polki na wyrębie i Siostry rzeki. Wspólnie z siostrą Justyną Koeke zrealizowała projekty Modraszek Kolektyw i Ul. Smoleńsk 22/8. Za realizację projektu 365 Drzew została nagrodzona tytułem Kulturystki roku 2010 (nagroda Programu 3 Polskiego Radia). W roku 2012 Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dorota Leśniak-Rychlak - redaktorka naczelna kwartalnika "Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni", współzałożycielka i prezeska fundacji Instytutu Architektury. Kuratorka i współkuratorka wystaw architektonicznych w Muzeum Narodowym w Krakowie, Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki i Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Redaktorka książek poświęconych architekturze: Petera Zumthora, Juhaniego Pallasmy, Tima Ingolda, a także współredaktorka publikacji Teksty modernizmu. Antologia polskiej teorii i krytyki architektonicznej 1918-1981 (Instytut Architektury: Kraków 2018) Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków".

Zapraszamy 11 grudnia o godz. 17:00 na spotkanie wokół najnowszej książki Adama Robińskiego "Kiczery. Podróż przez Bieszcady." Prowadzenie: Michał Okoński Bieszczady – wyśniona kraina połonin i wyludnionych wsi, w których wciąż owocują jabłonie. Polska Patagonia, ziemia dziwaków, wyrzutków, utracjuszy i kowbojów. Ojczyzna stracona, ojczyzna zyskana. Kraj wilków i niedźwiedzi. Dzicz, w którą jedzie się – jak głosi slogan przepracowanych – rzuciwszy wszystko inne. Adam Robiński z mapą w ręce, książką Bruce’a Chatwina w plecaku i garścią orzechów w kieszeni przemierza pogranicze Polski, Ukrainy i Słowacji, nie mając żadnego innego celu poza byciem w drodze. Natyka się na ludzi, którzy w tutejszych dolinach zapuścili korzenie, i z każdym kolejnym miesiącem podróży uświadamia sobie, że coś tu nie gra. Bo w Bieszczadach wszystkim się coś wydaje, nie ma jednej pamięci, a pięknego kłamstwa nigdy nie wolno mylić z oszustwem. Adam Robiński - dziennikarz, debiutował w „Życiu Warszawy”, związany m.in. z „Rzeczpospolitą” i „National Geographic Polska”, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Finalista Nagrody im. Barbary N. Łopieńskiej za najlepszy wywiad prasowy. Jego książka Hajstry zdobyła tytuł Podróżniczej Książki Roku w konkursie Travelery 2018 oraz Nagrodę Magellana 2018. Była także nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza oraz Nagrody Conrada. Michał Okoński - dziennikarz, redaktor wydań specjalnych i publicysta działu krajowego „Tygodnika Powszechnego”, specjalizuje się w pisaniu o piłce nożnej i o stosunkach polsko-żydowskich. Autor książki i bloga „Futbol jest okrutny”, wyróżniony nagrodą Dziennikarz Małopolski w kategorii publicystyka internetowa (2011), dwukrotnie (2016 i 2018) nominowany do nagrody Grand Press w kategorii publicystyka, a także do nagrody Mediatory 2018. Publikował także m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczpospolitej", „Kontekstach”, „Charakterach i „Magazynie Kopalnia”. Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków".