Całkowita wolność myśli. Gellu Naum: rumuński surrealizm

Całkowita wolność myśli. Gellu Naum: rumuński surrealizm w polskich przekładach. Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Największa wolność myśli! Rozmawiamy o książkach, które eksperymentują z wyobraźnią, językiem i formą literacką. Fantazjują i wierzą w cudowność. Zaglądają pod podszewkę codzienności i w głąb jaźni. A przede wszystkim nie boją się burzyć czytelniczych konwencji i przyzwyczajeń. Spotkanie z twórczością Gellu Nauma będzie poświęcone najważniejszemu poecie rumuńskiego surrealizmu, a jednocześnie jednej z najistotniejszych postaci rumuńskiej literatury XX wieku. To o Naumie noblistka Herta Müller powiedziała, że "jest on najlepszym, co mogło się przydarzyć rumuńskiej literaturze", a francuscy poeci i krytycy nazwali go "ostatnim surrealistą na świecie". Pretekstem do spotkania jest książka "Vasco da Gama i inne cykle poetyckie", drugi tom serii wunderkamera, wydawanej przez Instytut Mikołowski we współpracy z Ośrodkiem Badań nad Awangardą UJ, która prezentuje najciekawsze utwory poetyckie Gellu Nauma w przekładzie i opracowaniu Jakuba Kornhausera. Twórczość Nauma to feeria językowych popisów i awangardowej jukstapozycji, nieskrępowania wyobraźnia, która ma sobie za nic czytelnicze przyzwyczajenia i konwenanse. Poezja surrealistyczna dla tych, co lubią się wyrwać z uścisków semantyki. Gellu Naum (Bukareszt 1915 – Bukareszt 2001) – poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, autor książek dla dzieci i tłumacz rumuński. współzałożyciel i ideolog rumuńskiej grupy surrealistycznej (1940–1947). autor manifestów i tekstów programowych surrealizmu oraz tomów wierszy i prozy poetyckiej wiernych surrealistycznym korzeniom. Jakub Kornhauser - literaturoznawca, poeta, eseista, tłumacz, redaktor, pracownik Ośrodka Badań nad Awangardą UJ i Instytutu Filologii Romańskiej UJ, laureat Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za tom poematów prozą "Drożdżownia" (2015). Spotkanie w ramach cyklu surrealizm/wyobrażenia, Wydarzenie zorganizowane w ramach projektu Krakowskie Księgarnie na Medal, współfinansowane z budżetu Miasta Kraków.

Kiczery. Podróż przez Bieszczady – spotkanie z A. Robińskim

Zapraszamy 11 grudnia o godz. 17:00 na spotkanie wokół najnowszej książki Adama Robińskiego "Kiczery. Podróż przez Bieszcady." Prowadzenie: Michał Okoński Bieszczady – wyśniona kraina połonin i wyludnionych wsi, w których wciąż owocują jabłonie. Polska Patagonia, ziemia dziwaków, wyrzutków, utracjuszy i kowbojów. Ojczyzna stracona, ojczyzna zyskana. Kraj wilków i niedźwiedzi. Dzicz, w którą jedzie się – jak głosi slogan przepracowanych – rzuciwszy wszystko inne. Adam Robiński z mapą w ręce, książką Bruce’a Chatwina w plecaku i garścią orzechów w kieszeni przemierza pogranicze Polski, Ukrainy i Słowacji, nie mając żadnego innego celu poza byciem w drodze. Natyka się na ludzi, którzy w tutejszych dolinach zapuścili korzenie, i z każdym kolejnym miesiącem podróży uświadamia sobie, że coś tu nie gra. Bo w Bieszczadach wszystkim się coś wydaje, nie ma jednej pamięci, a pięknego kłamstwa nigdy nie wolno mylić z oszustwem. Adam Robiński - dziennikarz, debiutował w „Życiu Warszawy”, związany m.in. z „Rzeczpospolitą” i „National Geographic Polska”, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Finalista Nagrody im. Barbary N. Łopieńskiej za najlepszy wywiad prasowy. Jego książka Hajstry zdobyła tytuł Podróżniczej Książki Roku w konkursie Travelery 2018 oraz Nagrodę Magellana 2018. Była także nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza oraz Nagrody Conrada. Michał Okoński - dziennikarz, redaktor wydań specjalnych i publicysta działu krajowego „Tygodnika Powszechnego”, specjalizuje się w pisaniu o piłce nożnej i o stosunkach polsko-żydowskich. Autor książki i bloga „Futbol jest okrutny”, wyróżniony nagrodą Dziennikarz Małopolski w kategorii publicystyka internetowa (2011), dwukrotnie (2016 i 2018) nominowany do nagrody Grand Press w kategorii publicystyka, a także do nagrody Mediatory 2018. Publikował także m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczpospolitej", „Kontekstach”, „Charakterach i „Magazynie Kopalnia”. Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków".

Dragon: Naiwny realizm i jego konsekwencje

Zapraszamy na kolejny wykład w ramach programu "Dialog". Tym razem zagadnienie naiwnego realizmu i jego konsekwencji przybliży nam Piotr Dragon. Jeśli wydaje Ci się, że osoby jadące samochodem szybciej od Ciebie to piraci drogowi, a ci, którzy jadą wolniej, to zawalidrogi, to prawdopodobnie ulegasz tzw. naiwnemu realizmowi. Jako ludzie posiadamy silne przekonanie, że rzeczywistość jest dokładnie taka, jak ją postrzegamy. Jednak współczesna nauka przekonuje, że obraz rzeczywistości jest znacznie bardziej złożony, niż nam się wydaje, i bardziej nieuchwytny, niż wcześniej sądzono. Iluzję, że postrzegamy rzeczywistość w sposób obiektywny, taką jaka jest naprawdę, psychologia określa mianem naiwnego realizmu. Zjawisko to ma daleko idące konsekwencje w wielu obszarach ludzkiego funkcjonowania. Podczas wystąpienia omówione zostaną przejawy i konsekwencje naiwnego realizmu. dr Piotr Dragon jest psychologiem, adiunktem w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zadanie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą "DIALOG" w latach 2016–2019.

Podróż do przyszłości człowieka – pytanie o transhumanizm

Człowiek pragnie nieustannie być kimś więcej niż jest, chce być doskonalszy, bardziej wytrzymały, silniejszy i inteligentniejszy. Czy „ulepszanie" ma swoje granice, i czy są one poznawcze, moralne, czy technologiczne? Opowie nam o tym Kamil Mamak. Spotkanie będzie nawiązywało do numeru czasopisma "Filozofuj!", dotyczącego transhumanizmu. Poprowadzi je Tomasz Zygmunt. Serdecznie zapraszamy! Więcej informacji: https://filozofuj.eu/spotkanie-klubu-filozofuj-w-krakowie-podroz-do-przyszlosci-czlowieka-pytanie-o-transhumanizm/

Największa wolność myśli. Punkty narodzin i śmierci.

Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Największa wolność myśli! Rozmawiamy o książkach, które eksperymentują z wyobraźnią, językiem i formą literacką. Fantazjują i wierzą w cudowność. Zaglądają pod podszewkę codzienności i w głąb jaźni. A przede wszystkim nie boją się burzyć czytelniczych konwencji i przyzwyczajeń. Spotkanie z Marcinem Mokrym, poetą zdecydowanie eksperymentującym, ale czy nie w dawnym, zbyt ortodoksyjnym stylu? Rozmowa zatem będzie o opóźnieniu, wtórności i wielkiej podatności autora na wpływ, o tym, że świat robi coś poecie, że wiersz coś robi z czytelnikiem, że poeta robi coś ze słów, tylko co? Co właściwie ma się wydarzyć między zapisaną a pustą powierzchnią? Nad to, choć jedynie w odsłuchu fragmentów poematu "Świergot", będzie też o tym, że dziecko coś robi z rodzicem w oblężonym Sarajewie, na łąkach Potočari, ulicach łódzkiego getta. Rozmowę z Marcinem Mokrym, poetą, na temat jego ostatniej książki "Świergot" poprowadzi Małgorzata Lebda, poetka. Marcin Mokry - ur. w 1980 w Gliwicach na Górnym Śląsku. Ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Śląskim (2006). Autor eksperymentalnego tomu „czytanie. Pisma” (2017), który nagrodzono w XXII Ogólnopolskim Konkursie im. Jacka Bierezina w Łodzi oraz w Ogólnopolskim Konkursie Literackim Złoty Środek Poezji w Kutnie (2018). Fragment poematu „Świergot” nagrodzono w V Turnieju Jednego Wiersza im. Tomka Pułki (2019). Małgorzata Lebda - ur. w 1985, dorastała w Żeleźnikowej Wielkiej w Beskidach. Otrzymała Stypendium im. Stanisława Barańczaka (2017) i Nagrodę Poetycką Orfeusz (2017) za tom Matecznik. Laureatka Nagrody Literackiej Gdynia (2018) i nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia (2018) za tom Sny uckermärkerów. Doktor nauk humanistycznych. Nauczycielka akademicka. Ultramaratonka i taterniczka. Mieszka w Krakowie. Spotkanie w ramach cyklu surrealizm/wyobrażenia, Wydarzenie zorganizowane w ramach projektu Krakowskie Księgarnie na Medal, współfinansowane z budżetu Miasta Kraków.

Ostry Dyżur Literacki w De Revolutionibus

W scenografii gabinetu lekarskiego merytoryczni specjaliści literatury dla dzieci w kitlach lekarskich rekomendują wartościowe książki indywidualnie dobrane do wieku i preferencji oraz dotychczasowych doświadczeń czytelniczych dzieci ze szczególnym uwzględnieniem wartościowych nowości! Przyjdź i otrzymaj receptę literacką! Akcja zorganizowana w ramach projektu "Ostry Dyżur Literacki w księgarniach niezależnych" Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Marcel Proust – w cieniu rozkwitających dziewcząt

Zapraszamy na rozmowę z Wawrzyńcem Brzozowskim, tłumaczem książki "W poszukiwaniu utraconego czasu. W cieniu rozkwitających dziewcząt" Marcela Prousta. Nowy przekład właśnie ukazuje się nakładem wydawnictwa Officyna. Spotkanie poprowadzi Bartosz Sadulski. Arcydzieło, jak każda sztuka, nie bardzo daje się definiować. Arcydziełem jest to, co do czego zgadzamy się, że jest arcydziełem. Musi zatem zyskać odpowiednią liczbę entuzjastów, a niekiedy trwa to długo. Musi przejść próbę czasu, a bywa przecież, że popada na pewien okres w zapomnienie. A przede wszystkim musi mieć w sobie to nieuchwytne coś, co pozwala mu spełnić powyższe warunki. Nie musi przy tym wcale zostać dokończone i ostatecznie wycyzelowane przez autora, by wspomnieć, obok Prousta, choćby Kafkę i Musila – ba! może być w połowie przerwane jak Tristram Shandy. Jednym z jego atrybutów jest zazwyczaj to, że umyka, jak w przypadku Prousta, gatunkowej klasyfikacji, a do tego nabiera z czasem nowych walorów. Jego dzieło stało się dla nas, poza wszystkim innym, arcyciekawą powieścią historyczną – jednym z najdoskonalszych literackich świadectw epoki, przede wszystkim zaś tego, co ukrywała uwodzicielska fizjonomia fin de siècle’u. Myślę, że o prawdziwej wielkości dzieła przekonujemy się, kiedy pozwalając mu się – nierzadko z trudem – porwać, spostrzegamy nagle, że nie tyle my czytamy, ile to ono podstępnie nami czyta, a najdziwniejsze nawet przypadki bohaterów w najbardziej nawet osobliwych dekoracjach (Guliwer Swifta na przykład) opowiadają o nas samych – i potem nigdy już nie potrafimy pozbyć się ich z pamięci. Jestem najgłębiej przekonany, że W poszukiwaniu utraconego czasu spełnia z naddatkiem wszystkie te kryteria. Wawrzyniec Brzozowski Wawrzyniec Brzozowski - tłumacz, historyk sztuki. Tłumaczył m. in. Historie miłosne Erica-Emmanuela Schmitta, Nadsamca Alfred Jarry, O sztuce oraz sposobach usidlenia kierownika działu w celu upomnienia się o podwyżkę Georgesa Pereca oraz tegoż samego autora głośną książkę Życie. Instrukcja obsługi. Magdalena Miecznicka na łamach Gazety Wyborczej tak pisała na temat przekładu Brzozowskiego: „Polski przekład czyta się świetnie, a tłumacz - historyk sztuki Wawrzyniec Brzozowski . Praca nad przekładem wymagała nie tylko wirtuozerii językowej (nagromadzenie wymyślnych rzeczowników w drobiazgowych opisach staroświeckich wnętrz, magazynów etc.) i niemałej erudycji (kryptocytaty z dzieł sławnych pisarzy, aluzje do znanych rycin i obrazów), lecz także cierpliwości w rozszyfrowywaniu zamysłów pisarza”. Brzozowski otrzymał za przekład książki Pereca nagrodę miesięcznika Literatura na Świecie za debiut translatorski. Bartosz Sadulski - poeta i dziennikarz. W tym roku ukazał się trzeci tom jego wierszy "mniej niż jedno zwierzę". Stały współpracownik portalu Dwutygodnik.com, sekretarz redakcji kwartalnika „Herito”, tegoroczny stypendysta programu "Młoda Polska". Mieszka w Nowej Hucie.

Anton Czechow – dramaty

Zapraszamy na rozmowę z Agnieszką Lubomira Piotrowską, tłumaczką dramatów Antoniego Czechowa. Spotkanie poprowadzi Łukasz Drewniak.Mój przekład nie jest (i nie może być) ostateczny. Nie staram się poprawiać poprzednich tłumaczeń – gdyż nie były błędne. Oddawały one język czasów, w których powstały, były ówczesną interpretacją sztuk Czechowa i dały mu intensywną obecność w historii polskiego teatru. Od tamtego czasu zmieniła się jednak polszczyzna. Zmienił się także sposób gry aktorskiej. Pogłębiliśmy wiedzę na temat życia i twórczości autora. Natomiast nie zmienił się sam Czechow – jest wciąż współczesny, aktualny w swej wymowie i języku. Niniejsze przekłady są wynikiem moich wieloletnich studiów nad jego twórczością i oddają Czechowa, jakim go słyszę, czuję, odbieram. Nie słyszę w nim praktycznie archaizmów (pojedyncze frazeologizmy), nie słyszę poetyzmów. Staram się też być jak najwierniejsza oryginałowi, który się nie zestarzał, gdyż język rosyjski przeszedł inną drogę rozwoju niż język polski, nie uległ tak głębokim zmianom. Pragnę, by polski Czechow przemówił językiem naszych czasów. Ale też w żadnym wypadku go nie uwspółcześniam, nie stylizuję, „nie podkręcam”, staram się oddać rytm i tempo współczesnej polszczyzny. Agnieszka Lubomira Piotrowska Agnieszka Lubomira Piotrowska - tłumaczka literatury rosyjskiej, znawczyni teatru i kultury rosyjskiej, kuratorka projektów teatralnych w Polsce i Rosji. Absolwentka filologii rosyjskiej UMCS w Lublinie (dyplom z wyróżnieniem). Tłumaczyła m.in. powieści Władimira Sorokina, Wiktora Jerofiejewa, dramaturgię klasyczną (Antona Czechowa, Nikołaja Gogola, Michaiła Sałtykowa-Szczedrina, Aleksandra Puszkina) i współczesną (Iwana Wyrypajewa, Nikołaja Koladę, Jewgienija Griszkowca, Wasilija Sigariewa, braci Presniakow, Pawła Priażko i in.). Pracowała na wydziale filologii rosyjskiej UMCS (katedra literatury rosyjskiej), jako redaktorka w miesięczniku „Literatura na Świecie”; współtwórczyni i dyrektorka artystyczna Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Demoludy w Olsztynie (w latach 2006-2008), jurorka w konkursach dramaturgicznych w Jekaterynburgu, Mińsku i Permie, współpracowała z Instytutem Teatralnym w Warszawie oraz Instytutem Adama Mickiewicza. Kuratorka „części wschodniej” na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Konfrontacje” w Lublinie; kuratorka Festiwalu „Da! Da! Da! Współczesny Teatr, Dramat i Performans z Rosji” w Warszawie; autorka idei i kuratorka Festiwalu Kolady w Warszawie. Łukasz Drewniak jest krytykiem teatralnym, redaktorem, moderatorem, selekcjonerem i konsultantem. Ekspert od współczesnego teatru litewskiego. Wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie. Założyciel i pierwszy redaktor naczelny Gazety Teatralnej „Didaskalia”. Redaktor książek Dziennik podróży z Kantorem Wacława i Lesława Janickich oraz biografii Izabelli Cywińskiej Dziewczyna z Kamienia. Dyrektor artystyczny Krakowskich Reminiscencji Teatralnych w latach 2002–2005. Wieloletni recenzent teatralny „Tygodnika Powszechnego” (1995–2005), „Przekroju” (1999–2012), „Dziennika. Gazety prawnej” (2005–2010). Współpracował z TVP Kultura od samego początku istnienia stacji jako redaktor i prezenter. Obecnie współtworzy program impresaryjny lubelskiego Teatru Starego i od pięciu lat prowadzi na tej scenie cykl debat „Bitwa o kulturę”. Na portalu teatralny.pl jest autorem cyklu „Kołonotatnik”, na który składają się teksty publicystyczne, eseje teatralne, recenzje i facecje. Mieszka w Krakowie.

Podróż na odwyrtkę. Rozmowa z Filipem Springerem.

Filip Springer, który komunikacją publiczną przemierzył większą część Polski, wyrusza do Skandynawii. Ale znów idzie pod włos oczekiwaniom, bo w epoce, gdy wszyscy zachwycają się skandynawskim stylem życia i wartościami społecznymi, decyduje się poskrobać powłokę tego pięknego życia i zobaczyć, co kryje się pod spodem. Pokazuje polskim czytelnikom, spragnionym opowieści o ładzie, jakie są wady budowania owego ładu, jakie koszty ponosi społeczeństwo pragnące uniformizacji i porządku. Springer robi zatem znów to, do czego nas przyzwyczaił: odwraca porządek, zagląda w ciemne kąty, które ludzie zawsze chcą ukryć. Mówi: sprawdzam. Spotkanie poprowadzi Paulina Małochleb. Filip Springer (ur.1982) - pisarz i fotograf. Autor wielu cykli reporterskich oraz książek ,m.in. "Miedzianka. Historia znikania", "Wanna z kolumnadą", "13 pięter, Miasto Archipelag", "Źle urodzone". Stypendysta Narodowego Centrum Kultury, Fundacji „Herodot” im. Ryszarda Kapuścińskiego i Miasta Stołecznego Warszawy. Nominowany do najważniejszych nagród literackich w Polsce. Jego książki tłumaczone są na angielski, niemiecki, rosyjski i węgierski. Współpracuje z Instytutem Reportażu w Warszawie, współtwórca festiwalu literackiego MiedziankaFest. Paulina Małochleb - krytyczka literatury. Sekretarz Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Autorka książki „Przepisywanie historii. Powstanie styczniowe w powieści polskiej w perspektywie pamięci kulturowej”. Pisze dla "Fa-artu", "Nowych Książek", "Odry", „Polonistyki”, „Polityki”, "Twórczości", "Znaku". Laureatka Nagrody Prezesa Rady Ministrów 2014 i Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Młoda Polska 2017. Prowadzi blog ksiazkinaostro.pl. Wydarzenie realizowane w ramach budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z projektu " Partnerstwo dla książki". Wydarzenie będzie transmitowane na żywo.

Debata o „Chrześcijaństwie” Leszka Kołakowskiego

Czym jest chrześcijaństwo dziś i dlaczego wybitny współczesny filozof, który pozostawał poza Kościołem, właśnie temu tematowi poświęcił kilkadziesiąt lat? Czy gdyby każdy człowiek postępował po chrześcijańsku, potrzebny byłby Dekalog? Czy żyjemy już w po-chrześcijańskim czasie? Zapraszamy na debatę towarzyszącą premierze książki "Chrześcijaństwo" Leszka Kołakowskiego (Wydawnictwo Znak). 16 stycznia godz. 18.00, De Revolutionibus Books&Cafe (ul. Bracka 14, Kraków). To zbiór najważniejszych tekstów jednego z największych autorytetów naszych czasów o religii, którą uważał za „fundament naszej kultury”. W rozmowie wezmą udział: dr Hubert Czyżewski - autor opracowania tomu. Historyk filozofii, absolwent historii na King's College London, obronił doktorat na Uniwersytecie Oksfordzkim. Stały współpracownik tygodnika „Kultura Liberalna". dr hab. Piotr Sikora - filozof i teolog, publicysta, redaktor działu „Wiara” w "Tygodniku Powszechnym". Profesor w Akademii Ignatianum w Krakowie. Współpracownik "The Elijah Interfaith Institute" w Jerozolimie. Członek Krakowskiej Grupy Medytacji Chrześcijańskiej związanej z Ośrodkiem Medytacji Chrześcijańskiej przy klasztorze Benedyktynów w Lubiniu. Spotkanie poprowadzi Michał Jędrzejek - doktorant w Instytucie Filozofii UJ oraz w Akademii Artes Liberales, redaktor miesięcznika „Znak”. Więcej informacji o książce: https://www.wydawnictwoznak.pl/ksiazka/Chrzescijanstwo/8866 Patron spotkania: Copernicus Center.