Ostatnia podróż – wokół 30 numeru magazynu „Filozofuj!”
Na drugi brzeg czy ku przepaści nieistnienia? „Ostatnia podróż”, czyli spotkanie poświęcone filozoficznej refleksji na temat śmierci i perspektywy dalszej egzystencji, odbędzie się 14 listopada o godzinie 18:30 w De Revolutionibus w Krakowie. Spotkanie poprowadzi Tomasz Zygmunt. Rozmawiać będą prof. Jacek Wojtysiak i prof. Adam Grobler. W ten sposób mamy nadzieję wrócić do formuły spotkań Klubów „Filozofuj!”. Wydarzenie jest współrealizowane z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "partnerstwo dla książki". Więcej informacji: https://filozofuj.eu/ostatnia-podroz-dyskusja-wokol-najnowszego-numeru-czasopisma/
Jernajczyk: Zagadnienia poznawcze w sztukach wizualnych
Zapraszamy na wykład z cyklu "Art & Science". Tym razem wykład "Cognition art – zagadnienia poznawcze w sztukach wizualnych" wygłosi Jakub Jernajczyk. Dyskusję po spotkaniu poprowadzi Paweł Polak ★★★ Myślą przewodnią spotkania będzie krytyczna dyskusja nad kierunkiem rozwoju nurtu art&science we współczesnych sztukach wizualnych. Jako alternatywna propozycja ujęcia relacji sztuki z nauką, zaproponowany zostanie termin sztuka poznania(cognition art), oznaczający ten obszar działalności artystycznej, w którym aspekt poznawczy i ścisłość metodologiczna odgrywają rolę fundamentalną. W trakcie wykładu oraz dyskusji podjęte zostaną między innymi następujące zagadnienia: ★ znaczenie wyobraźni wizualnej w ludzkim poznaniu, w szczególności w odkryciu naukowym, ★ rola sztuki w kształtowaniu tejże wyobraźni, ★ przykłady głębokich odniesień do nauki we współczesnej sztuce konceptualnej. ★★★ dr hab. Jakub Jernajczyk – artysta wizualny, matematyk, popularyzator nauki, z zamiłowania filozof. Profesor na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, gdzie prowadzi Pracownię Poznania Wizualnego. Dziekan Szkoły Doktorskiej tejże uczelni. W pracy twórczej, badawczej i dydaktycznej skupia się na poznawczych aspektach percepcji i wyobraźni wzrokowej oraz roli sztuki w przybliżaniu problemów naukowych. Tworzy instalacje multimedialne inspirowane głównie matematyką, fizyką oraz filozofią. W pracach tych, na równi z wartością estetyczną, stawia ich aspekt poznawczy. Autor tekstów naukowych z pogranicza filozofii, matematyki i teorii sztuki. Strona internetowa: www.grapik.pl Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Organizatorzy: Centrum Kopernika i Platforma Badań Artystycznych
Spotkanie autorskie z Ryszardem Koziołkiem
15 listopada o godzinie 18.00 zapraszamy na spotkanie wokół najnowszej książki Ryszarda Koziołka "Wiele tytułów". Prowadzenie: Maciej Jakubowiak Czytajmy klasyków, by poznać przyszłość – nawołuje Ryszard Koziołek, pokazując, jak ważna dla przetrwania naszego gatunku jest zdolność rozumienia i komentowania literatury. Bo to właśnie literatura dostarcza nam narzędzi do wyobrażania sobie przyszłości, to ona pomaga nam odróżnić kłamstwo fikcji od kłamstwa, które podaje się za prawdę. Skomplikowane? Nie mniej niż fake newsy, medialne manipulacje i gąszcz wiadomości udostępnianych w internecie. Literatura w interpretacji Koziołka to nie martwy zapis, oceniany przez krytyków, opisywany przez literaturoznawców i przeznaczony do tego, by dręczyć młodzież szkloną. To spoglądanie w lustro kultury, specjalna odmiana edukacji obywatelskiej, której celem jest nie tylko rozumienie świata, ale też wytworzenie w sobie zdolności do wyrażania niezgody na to, co już jest i co może być. Zbiór esejów o literaturze, kulturze, historii i sztuce to erudycyjna wyprawa szlakiem wielkich dzieł, bohaterów i kulturowych kontekstów. Jest tu Szekspirowski sonet jako sposób na bezradność, jest wywrócona do góry nogami Lalka, śmiejący się Camus i pytania o to, czego o Jezusie nie powiedzieli nam ewangeliści. Koziołek używa tekstów starożytnych do wyjaśniania zdarzeń jak najbardziej współczesnych, dlatego niech nie zdziwi czytelnika spotkanie w jednym zdaniu Harveya Weinsteina ze świętym Augustynem. Ryszard Koziołek (ur. 1966) – literaturoznawca, eseista, profesor w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego. W 2010 roku otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii „Eseistyka” za książkę Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy. Wydał również: Zdobyć historię. Problem przedstawienia w „Twarzy księżyca” Teodora Parnickiego (1999), Znakowanie trawy albo praktyki filologii (2011), opracował edycję powieści Tylko Beatrycze Teodora Parnickiego w serii Biblioteka Narodowa (2004). Członek jury Nagrody Literackiej Nike w latach 2012–2015. Stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. W 2016 jego książka Dobrze się myśli literaturą została uhonorowana Śląskim Wawrzynem Literackim. W 2017 roku otrzymał Nagrodę im. Kazimierza Wyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej. Maciej Jakubowiak (ur. 1987) - krytyk, eseista, doktor literaturoznawstwa, redaktor magazynu "Dwutygodnik". Autor książki „Nieuchronny plagiat. Prawo autorskie w nowoczesnym dyskursie literackim” (2017). Weganin, żona, córka, dwa psy, pochodzi z Żor, mieszka w Krakowie. Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków". Spotkanie odbywa się w ramach projektu "Przestrzeń".
System Sulta – spotkanie autorskie z Maciejem Miłkowskim
Zapraszamy serdecznie na promocyjne spotkanie z Maciejem Miłkowskim, autorem powieści System Sulta (wyd. Nisza) w prowadzeniu Pauliny Małochleb. System Sulta to trzyczęściowa powieść, której akcja rozgrywa się w Polsce w niedalekiej przyszłości. Tytułowy bohater, Michał Sult, jest dobiegającym czterdziestki krakowskim profesorem filozofii. Akcja powieści rozpoczyna się, gdy Sult otrzymuje zaskakujące zlecenie: na potrzeby procesu sądowego, wytoczonego przez sprytnego prawnika Kościołowi katolickiemu, ma wydać ekspertyzę, w której rozstrzygnie, czy Bóg istnieje. Sult decyduje się powołać siedmioosobową komisję, która wypracuje ekspertyzę. W jej skład oprócz Sulta wejdzie ksiądz (będący równocześnie profesorem fizyki), znany z obrazoburczych poglądów pisarz, psychoterapeuta zajmujący się psychologią religii, oryginalna reżyserka teatralna, lekarka pracująca w hospicjum oraz wyłoniony w programie telewizyjnym idealnie przeciętny Polak. MACIEJ MIŁKOWSKI, ur. 1980 w Łodzi. Prozaik, tłumacz, felietonista. Ukończył psychologię na UŁ. Od 2004 mieszka w Krakowie. Opublikował dwa zbiory opowiadań: Wist (2014) oraz Drugie spotkanie (2017) – oba wydane przez Fundację Zeszytów Literackich. Opowiadania z obu zbiorów tłumaczono na angielski, niemiecki, niderlandzki, rosyjski, ukraiński, węgierski i litewski. W roku 2015 jego opowiadanie Tatuaż było przedmiotem międzynarodowego konkursu dla młodych tłumaczy Harvill Secker Young Translators Award. Jest autorem kilkunastu przekładów książkowych z języka angielskiego, obejmujących zarówno literaturę piękną, jak i faktu. Jest felietonistą krakowskiej „Gazety Wyborczej”. Pracuje jako psycholog w jednym z krakowskich liceów. Paulina Małochleb - krytyczka literatury. Sekretarz Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Autorka książki „Przepisywanie historii. Powstanie styczniowe w powieści polskiej w perspektywie pamięci kulturowej”. Pisze dla "Fa-artu", "Nowych Książek", "Odry", „Polonistyki”, „Polityki”, "Twórczości", "Znaku". Laureatka Nagrody Prezesa Rady Ministrów 2014 i Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Młoda Polska 2017. Prowadzi blog ksiazkinaostro.pl.
Spotkanie wokół książki „Proza podróżna” Josepha Rotha
19 listopada o godz. 18.00 zapraszamy na wydarzenie dotyczące książki "Proza podróżna" Josepha Rotha. Rozmawiać o dziele Rotha będą Marek Zagańczyk i Elżbieta Jogałła. Joseph Roth mieszkał i pracował w hotelach, które kochał i na które cierpiał. Widzę go w dworcowych poczekalniach, w pociągach, w melancholijnych pejzażach. Bagażowy pakuje na wózek cale jego życie. „Żółta poświata fotografii”. Powroty do czegoś, czego już nie ma, a może w ogóle nie było. Fotograficzne atelier. Fotograf w czarnym garniturze. A może tylko grabarz o woskowej twarzy. Lalki, peruki, utracone piękno. Czasem widoki z okna. Niby nie dzieje się nic. Ktoś gra w domino. „Na trzecim piętrze mieszka gramofon. Żywe stworzenie, które wykrzykuje radość i smutek na podwórze”. Na ulicy ruch: pies, piłka, żebrak. Apatia kolejek miejskich. Szyny. Druty. Spowite dymem miasta. „Gorycz metropolii”. Porzucone zdjęcia. Uśmiech zatrzymany w biegu. Retusz umykającego czasu. W tych felietonach-wierszach – Autor żegluje po miejscach pozornie błahych, nic nie znaczących. I znaczących tyle, ile nasze życie i śmierć. Wie, że nie ma miejsc stałych. Jest zawsze jakaś podróż, czyjaś twarz, pan w „szarym flauszowym kapeluszu”, młody Fritz z matką, blondynka w oknie, aukcja berlińskiego panoptikum. „Wszystko się rozsypało”. Woskowe życie się stopiło… Ewa Lipska Elżbieta Jogałło - absolwentka filologii romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest tłumaczką literatury francuskiej i włoskiej. W latach 1995-2001 radczyni kulturalna Ambasady RP i dyrektorka Instytutu Polskiego w Rzymie. Wieloletnia współpracowniczka „Przekroju” i „L’Osservatore Romano” (wydanie polskie). Tłumaczyła m.in. Borisa Viana, René Laurentina czy Maurice'a-Edgara Coindreau. Marek Zagańczyk - polski pisarz, eseista, wydawca, zastępca redaktora naczelnego „Zeszytów Literackich”. Od 1989 do 1991 członek redakcji miesięcznika „Teatr”. Od 1989 wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie, 1991–2008 sekretarz redakcji, a od września 2008 zastępca redaktora naczelnego kwartalnika „Zeszyty Literackie”. Redaktor serii „Podróże” (Zeszyty Literackie). Kurator archiwum i spuścizny Pawła Hertza. Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków".
Szymon Hołownia – podpisywanie książki
Zapraszamy serdecznie na wyjątkowe, kameralne spotkanie z Szymonem Hołownią w ramach promocji najnowszej książki "Maryja, matka rodziny wielodzietnej" ( wyd. Zakonu Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika „Paulinianum). Autor będzie podpisywał książki od godziny 16:00 w księgarni. Spotkanie promocyjne książki odbędzie się natomiast w Artetece (ul. Rajska 12) o godz. 17:00 Fragment książki: W jednej chwili zebrałem sobie w głowie i wyświetliłem naraz wszystkie te slajdy. Rzeźników. Wędkarzy. Harleyowców. Narodowców. Biskupów z prawej i z lewej strony. Płaczących z bólu. Krzyczących z buty. Przemnożyłem to przez świadomość, że przecież tu jest tak każdego dnia, a w głowie natychmiast zjawiło mi się jedno zdanie, akt strzelisty, cała – chyba – tajemnica naszej polskiej Jasnej Góry: „Matko Boża, wreszcie wiem, co to znaczy być matką rodziny wielodzietnej”. Z każdą kolejną wizytą na Jasnej Górze, z każdym kolejnym doniesieniem o tym, że znów próbowała zawłaszczyć jej wymiar symboliczny dla swoich interesów jakaś ideologiczna grupa, z każdym spotkanym tam człowiekiem, który przyjeżdża tam, by wypłakać się, oddając – gdy nie ma już komu – swoje choroby, relacje, długi, marzenia, uświadamiam sobie, jak bardzo potrzebne jest nam to miejsce, a w nim Ona. Jak bardzo – zanim pozabijamy się wszyscy i porozbijamy na trzydzieści osiem milionów partyjek, interesików, fobii, sympatii i przekonań – potrzeba nam odejścia od teologii walki, przejścia do teologii kuchni. I tego właśnie kuchennego stołu, przy którym choć przez chwilę nie będziemy w stanie mówić, bo gdy człowiek siedzi przy stole i je, nie ma wyjścia – musi również słuchać”.
Największa wolność myśli. Obowiązek awangardy
Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Największa wolność myśli! Rozmawiamy o książkach, które eksperymentują z wyobraźnią, językiem i formą literacką. Fantazjują i wierzą w cudowność. Zaglądają pod podszewkę codzienności i w głąb jaźni. A przede wszystkim nie boją się burzyć czytelniczych konwencji i przyzwyczajeń. Spotkanie z Joanną Orską będzie poświęcone zagadnieniu poetyckiej awangardy i jej miejsca w dzisiejszej kulturze. Czy awangardę należy pojmować w kontekście historycznym, czy jest zjawiskiem, które istnieje tu i teraz? Czy artystyczne eksperymenty są ważniejsze jako przejaw buntu wobec opresyjnej rzeczywistości, czy przeciwnie, są próbą przywrócenia rzeczywistości właściwych wymiarów? I jak w tym pejzażu odnajduje się polska poezja? Rozmowę z Joanną Orską, krytyczką literacką i literaturoznawczynią, na temat jej ostatnich książek, które poświęcone są tej tematyce, poprowadzi Jakub Kornhauser. Joanna Orska - krytyczka literacka i literaturoznawczyni, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego, autorka i redaktorka wielu książek poświęconych polskiej poezji współczesnej i awangardowej, jurorka najważniejszych polskich nagród literackich Jakub Kornhauser - literaturoznawca, poeta, eseista, tłumacz, redaktor, pracownik Ośrodka Badań nad Awangardą UJ i Instytutu Filologii Romańskiej UJ, laureat Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za tom poematów prozą "Drożdżownia" (2015). Spotkanie w ramach cyklu surrealizm/wyobrażenia, Wydarzenie zorganizowane w ramach projektu Krakowskie Księgarnie na Medal, współfinansowane z budżetu Miasta Kraków.
Autoportret – przestrzenie nieużytków
27 listopada o godz. 18.00 zapraszamy na spotkanie promujące najnowszy numer Autoportretu - Nieużytki. Dorota Leśniak - Rychlak porozmawia z Cecylią Malik i Kasprem Jakubowskimi o potencjale miejsc bezużytecznych, często zaniedbanych, pozostawionych samym sobie. Autoportret publikuje po raz pierwszy polskie tłumaczenie "Manifestu trzeciego krajobrazu" Gillesa Clementa. Francuski architekt krajobrazu wskazuje na głębokie znaczenie takich terenów jako źródeł różnorodności biologicznej. W centrum uwagi znalazły się: przestrzenie z definicji nie dziewicze, gdyż naznaczone śladami ludzkiej działalności, a jednak leżące na uboczu, zapomniane i najczęściej niedostrzegane, wręcz niewidzialne. Ich niewidoczność nie wynika z tego, że leżą gdzieś daleko. Mogą wprawdzie znajdować się poza miastem, ale występują też na przedmieściach lub w samym mieście. Nieużytki mogą być rozległe, lecz nieużytkiem jest również zakurzona wysepka czy pas zieleni pośrodku jezdni albo zapomniany skwerek, o który nikt nie dba. Nie są to miejsca puste, bo różne mniej lub bardziej przypadkowe obiekty i przedmioty występują w ich obrębie, nie są też pozbawione obecności ludzkiej. Z punktu widzenia tradycyjnego projektowania są one bezużyteczne, dlatego redakcja Autoportretu uznała, że słowo "nieużytki" najlepiej będzie oddawać koncepcję numeru. Temat powstał z przekonania, że to właśnie "bezużyteczność" takich obszarów stanowi wartość. Kasper Jakubowski - dr inż. architekt krajobrazu, pomysłodawca, współtwórca i prezes Fundacji Dzieci w Naturę zajmującej się edukacją ekologiczną w miastach. Zaangażowany w ochronę terenów zieleni w Krakowie i rozwój nowoczesnej edukacji ekologicznej. Wiceprzewodniczący Komisji Dialogu Obywatelskiego ds. Środowiska Cecylia Malik - artystka i aktywistka, absolwentka krakowskiej ASP oraz podyplomowych studiów kuratorskich na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autorka projektów Ikonostas Miasto, Koncert u Pana Żula (Galeria Zderzak), 365 Drzew, 6 Rzek, Obrazy z Lasu Łęgowego, Warkocze Białki, Matki Polki na wyrębie i Siostry rzeki. Wspólnie z siostrą Justyną Koeke zrealizowała projekty Modraszek Kolektyw i Ul. Smoleńsk 22/8. Za realizację projektu 365 Drzew została nagrodzona tytułem Kulturystki roku 2010 (nagroda Programu 3 Polskiego Radia). W roku 2012 Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dorota Leśniak-Rychlak - redaktorka naczelna kwartalnika "Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni", współzałożycielka i prezeska fundacji Instytutu Architektury. Kuratorka i współkuratorka wystaw architektonicznych w Muzeum Narodowym w Krakowie, Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki i Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Redaktorka książek poświęconych architekturze: Petera Zumthora, Juhaniego Pallasmy, Tima Ingolda, a także współredaktorka publikacji Teksty modernizmu. Antologia polskiej teorii i krytyki architektonicznej 1918-1981 (Instytut Architektury: Kraków 2018) Wydarzenie jest częścią projektu Fundacja Miasto Literatury "Krakowskie księgarnie na medal" dofinansowanego ze środków Miasta Kraków".
„Podróż do źródeł dobra i zła” – wokół 29 numeru „Filozofuj!”
Problemy bioetyczne to coś innego, niż rozważanie dylematu wagonika. Różnią się tym, że są obecne w naszym życiu, a ich rozwiązania często dotykają nas do żywego. Serdecznie zapraszamy na spotkanie “Podróż do źródeł dobra i zła”, które odbędzie się 28 listopada o godzinie 18.00 w krakowskim De Revolutionibus (ul. Bracka 14). Poprowadzi je Julia Wesołowska, a jej gościem będzie dr hab. Marta Soniewicka. Spotkanie będzie również transmitowane na YouTube. Wydarzenie jest współrealizowane z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "partnerstwo dla książki".
Największa wolność myśli. Cudowna codzienność
Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Największa wolność myśli! Rozmawiamy o książkach, które eksperymentują z wyobraźnią, językiem i formą literacką. Fantazjują i wierzą w cudowność. Zaglądają pod podszewkę codzienności i w głąb jaźni. A przede wszystkim nie boją się burzyć czytelniczych konwencji i przyzwyczajeń. Spotkanie z Waldemarem Bawołkiem wykorzystamy do refleksji na temat relacji codzienności i cudowności. Czy realizm magiczny jest tylko poręczną formułką do opisu literackich światów, czy może mówi coś o rzeczywistości, w której żyjemy? Dlaczego im głębiej zanurzamy się w prywatne doświadczenie, tym więcej znajdujemy w nim niespójności, tajemnic i miejsc niedookreślonych? I jak na to reaguje literatura? Może wyobraźnia musi iść w parze z umiłowaniem zwyczajności? Rozmowę z Waldemarem Bawołkiem, autorem siedmiu książek prozatorskich, na temat jego ostatniej powieści "Bimetal" (2019) poprowadzi Jakub Kornhauser Waldemar Bawołek - prozaik, autor powieści i zbiorów opowiadań, za powieści "To co obok" (2014) i "Echo słońca" (2017) nominowany do Literackiej Nagrody Gdynia. Mieszka w małopolskich Ciężkowicach, które użyczają swojej przestrzeni literackim światom prozy autora. Jakub Kornhauser - literaturoznawca, poeta, eseista, tłumacz, redaktor, pracownik Ośrodka Badań nad Awangardą UJ i Instytutu Filologii Romańskiej UJ, laureat Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za tom poematów prozą "Drożdżownia" (2015). Spotkanie w ramach cyklu surrealizm/wyobrażenia, Wydarzenie zorganizowane w ramach projektu Krakowskie Księgarnie na Medal, współfinansowane z budżetu Miasta Kraków.